I. Başlangıç: FreeCAD’in Önemi ve Arka Planı

FreeCAD, parametrik kaynak kodu açık (open source), GNU Lesser General Public License (LGPL‑2.0‑or‑later) altında yayımlanan 3D CAD yazılımıdır. Tasarım geçmişine dönerek geometriyi güncelleme imkânı tanıyan bu özellik, özellikle kavramdan prototipe geçişte gücü kanıtlar  .

2001 yılında Jürgen Riegel’in başlattığı proje, Open CASCADE‘ın CAD çekirdeğini kullanarak gelişti. Werner Mayer ve Yorik van Havre gibi katkıcıların zamanla projeyi bugünkü haline getirmesiyle, 18 Kasım 2024’te FreeCAD 1.0 kararlı sürümü yayımlandı  . Bu sürüm özellikle modüler mimarı, birleşim (assembly) iyileştirmeleri ve daha kararlı kullanıcı deneyimiyle öne çıktı  .

II. Parametrik Modelleme ve Modüler Yapı

• Parametrik nesneler sayesinde boyutları değiştirmek için yeniden en baştan model oluşturmaya gerek yoktur. Tasarım geçmişinde serbestçe gezebilir, sayısal parametreleri revize ederek otomatik yeniden hesaplama sağlayabilirsiniz  .

• Modüllerle genişleyebilir yapı: Part, Part Design, Sketcher, TechDraw, FEM, Path, BIM gibi modüller uygulamanın çekirdeğine müdahale etmeye gerek kalmadan eklenti (workbench) olarak yüklenebilir  .

• Sürüm 1.0 ile gelen dahili assembly workbench, komponentler arası ilişki tanıma (constraint) ve hareket analizi gibi yetenekler sunarak profesyonel düzeyde montaj tasarımını mümkün kılar  .
  
  

III. Platform ve Teknoloji Dili

FreeCAD yazılımı C++ ön yüzü ile yazılmış olup kontrol yapılarının çoğu Python diliyle sağlanır. Böylece hem görsel arayüz hem de hesaplama modülleri script ile otomatikleştirilebilir. Windows, macOS (Apple‑Silicon dahil), Linux ve FreeBSD platformlarında çalışan çapraz platform desteği mevcuttur  .

IV. “Free Software”, “Open Source” ve “GNU” Kavramları

Free Software

Kullanıcılara çalıştırma, inceleme, değiştirme ve dağıtma özgürlüğünü veren yazılım özgürlüğü konsepti (Dört Özgürlük) 

Open Source Software

Kaynak kodunun açık olduğu, işbirliğine dayalı geliştirme yöntemi odaklı yazılım modeli; pratik avantajlara vurgu yapar 

FOSS / FLOSS

Free and/or Linux / Open‑Source Software: Bu iki yaklaşımı birleştiren kapsayıcı terim 

FreeCAD, hem free software, hem open source yazılım olarak nitelenebilir. GNU Fikirsel Mirası sayesinde kullanıcıların yazılım üzerinde tam kontrol sahibi olması etkili projelerin doğmasını sağlar.

V. FreeCAD’in Lisansı: GNU LGPL‑2.0‑or‑later

FreeCAD’in çekirdeği GNU Lesser General Public License 2.0 veya daha yeni sürümleriyle lisanslanmıştır  . Bu lisans, hem ticari hem açık kaynak projelerde kullanılabilen daha “esnek copyleft” yaklaşımı sunar.

• Kodun veya programa yapılan değişikliklerin lisans altında paylaşılması gerekir.

• Ancak FreeCAD’i kullanan otomatik olarak kapalı kaynak zorunluluğu olmaz — modülünüz LGPL uyumlu olduğu sürece özel yazılımlarla birlikte kullanılabilir.
  
  

VI. Python ile Otomasyon ve Makro Yazımı

Üniversite öğrencileri ve mucitler için Python entegrasyonu devrim niteliğindedir:

• FreeCAD içerisinde script yazarak parametrik Python nesneleri oluşturabilirsiniz (örneğin App::FeaturePython sınıfı ile parametre bağlamlı nesneler)  .

• Bir örnek:
  
  

import FreeCAD as App, Part

doc = App.newDocument("TekBox")

box = doc.addObject("Part::Box", "Kutum")

box.Length = 20

box.Width  = 20

box.Height = 10

doc.recompute()

• komutuyla 20×20×10 boyutlarında bir kutu oluşturulur ve hareketli tasarım silsilesinde işlem güvenliği sağlanır. Makro halinde kaydedilerek tek tuşla yeniden oluşturulabilir.

• Karmaşık iş akışları için makro ve özel komut tanımlayıp workbench düzeyinde arayüz oluşturabilirsiniz  .
  
  

VII. Topluluk, Eklentiler ve Kaynaklar

• 50’den fazla resmi GitHub deposuyla büyük bir topluluk katkısına sahiptir:

  • Addon Manager, tek tıkla Python workbench’leri, makroları ve eklentileri yüklemenizi sağlar  .

  • FreeCAD‑addons adlı topluluk deposu; robotik, mimari, FFF filament baskı, CNC araç kütüphaneleri gibi onlarca hazır çalışma alanı içerir  .
    
    

• Türkiye’deki öğrenciler için:
  
  Türkçe forum, wiki ve sosyal medya gruplarıyla yerel destek mümkündür. FreeCAD kendi wiki sitesi üzerinden Türkçe bölümler sunar, ayrıca bazı üniversiteler konu anlatımlı atölye etkinlikleri düzenler.
  
  

VIII. Genç Mucit ve Üniversiteliye Yönelik Kullanım Senaryoları

FreeCAD’in sunduğu avantajlardan bazıları:

1. 3D Yazıcı Odaklı Tasarım: STL/STEP/IGES formatları ile prototip parçalar doğrudan yazıcı ile üretilebilir. TechDraw ve Draft modülleriyle teknik resim haline dönüştürülüp laveye dönüştürülebilir.

2. Elektronik Kart Kutuları (Box) Tasarımı: Boyutları PCB’e göre parametrik tanımlayıp Python makrosuyla otomatik üretim çizimi oluşturulabilir.

3. Open Hardware Entegrasyonu: OpenSCAD dosyaları FreeCAD ile içe aktarılabilir; aynı zamanda modellerde FEM analizleri için Calculix gibi çözücüler kullanabilirsiniz. FreeCAD, OpenSCAD çalıştırabilen workbench’e sahiptir  .

4. Kesisimli Montaj (Assembly): Prototip makinelerin bileşenlerini 3D montaja yerleştirip hareket tasarımı ve parçalar arası etkileşim tanımı sağlar.
   
   

IX. Başlamanız İçin Önerilen Kaynaklar

• FreeCAD Resmî Web Sitesi (İndir + Belgeler): getfreecad.org ve freecad.org 

• FreeCAD Wiki Belgelendirmesi: Kullanım kılavuzları, parametric nesneler, Python script rehberleri (Türkçe/İngilizce) 

• Free Software Foundation (FSF) – Dört Özgürlük ve GNU Felsefesi: gnu.org/philosophy/free-sw.html 

• Open Source Institute – Açık Kaynak Tanımı ve Prensipleri

• Geliştirici Toplulukları: FreeCAD Forum, Türkiye ve dünya çapındaki Discord/Matrix kanalları
  
  

X. Son Söz

FreeCAD, ücret ödemeden güçlü ve özgür tasarım yapabileceğiniz bir yazılım ekosistemi sunar. GNU felsefesiyle şekillenen bu yazılımın, öğrenciler ve mucitler için büyük bir potansiyel barındırdığını vurgulamamız gerekiyor.

Kendi fikirlerinizi bulut yerine açık kaynak dünyada yaşatmak, geleceğin mühendislerini, üreten bireylerini bizi bekliyor. Yazı, Python ve Finite Element analizine uzanan yolculuğunuzda FreeCAD adım atmanız için bir rehber görevi görebilir. Hep ilham dolu projelerde buluşmak dileğiyle.

► Referans Kaynaklar ve Linkler

1. FreeCAD Resmî Web Sitesi – https://www.freecad.org

2. FreeCAD Özellikleri ve Sürümler – https://www.freecad.org/features.php

3. FreeCAD Wiki – Scripted Objects, Python Scripting – wiki.freecad.org

4. FreeCAD Wikipedia – Genel Bilgi, 1.0 sürümü – Wikipedia FreeCAD

5. Free Software Foundation – “Free Software Definition” – https://www.gnu.org/philosophy/free-sw.html

6. GNU “Why Open Source Misses the Point of Free Software” – https://www.gnu.org/philosophy/open-source-misses-the-point.en.html

7. FreeCAD‑addons GitHub Deposu – Topluluk Workbench Arşivi – github.com/FreeCAD/FreeCAD‑addons

8. Howik.com – FreeCAD ile Python Mükemmeliyet Rehberi & Parametrik Modelleme Kılavuzu

Daha fazla kaynak ve özel Türkçe dökümantasyon için resmî wiki ve topluluk bağışıklığını tavsiye ederiz.

Makale, genç mühendisler, tasarımcılar ve mucitler için hem teknik hem etik bir perspektif sunmayı hedeflemiştir.

I. Başlangıç: KiCad’in Önemi ve Tarihçesi

• **1992’**de Jean‑Pierre Charras tarafından Grenoble’daki IUT laboratuvarında geliştirilmeye başlandı. KiCad, ilk olarak EESchema, PCBnew, Gerber görüntüleyici ve hesap makinesi gibi modüllerden oluşuyordu  .

• 2013’ten itibaren CERN’in desteğiyle projenin kurumsal kapasiteleri arttı; refaktörlerle yapı iyileştirildi, profesyonel araçlar eklendi ve FOSS dünyasının önde gelen PCB yazılımı haline geldi  .

• 9.0 serisi, Şubat 2025’te yayımlandı. Aralık 2025にも9.0.3 bugfix sürümü çıktı; 9.0.1 (30 Mart 2025) hâlâ stabil olarak öneriliyor  .
  
  

II. Temel Özellikler ve Teknik Avantajlar

1. Elektronik Tasarım Araçları:
   
   Şematik yakalama (EESchema), PCB yerleşimi (PCBnew), Gerber/IPC‑2581 çıktı, SPICE (ngspice) simülasyonu ve 3B önizleme sunar  .

2. Platform Bağımsızlığı:
   
   Windows, macOS, Linux, FreeBSD üzerinde sorunsuz çalışır; projeler arasında %100 uyumluluk sağlar  .

3. Katman Desteği:
   
   32 bakır katman + 32 teknik katman destekler; kurallar (DRC) ve yönlendirme araçları gelişmiştir (push‑and‑shove, net highlighting)  .

4. 3B Görselleştirme ve MCAD Entegrasyonu:
   
   STEP veya VRML 3D modelleriyle hem basit önizleme hem de mekanik kasa entegrasyonu mümkündür  .

5. DRC / ERC / BOM / Assembler Araçları:
   
   Elektrik kural denetimi (ERC), BOM üretimi, montaj görüntüleyici ve yazılımsız üretime uygun çıktı alma (Panelize, Drill file) eklentileri mevcuttur  .
   
   

III. Python ile Otomasyon ve Makro Tanımı

KiCad, Python tabanlı otomasyon için geniş bir API sağlar; özellikle PCBnew (yerleşim editörü) içinde script ve plugin desteği mevcuttur  . Basit bir örnek:

import pcbnew

board = pcbnew.LoadBoard("board.kicad_pcb")

for module in board.GetModules():

    if module.GetValue() == "LED":

        module.Reference().SetPosition(pcbnew.wxPointMM(5,5))

board.Save("bord_scripted.kicad_pcb")

Bu tür kurgular:

• Panelizasyon

• Otomatik bileşen yerleşimi

• Net/iz kimliklendirme

• Driller/Edge‑cut işaretleme işlemlerinde büyük zaman kazanımı sağlar  .

Python script’lerini scripting/plugins klasörüne koyarak, KiCad GUI altından çağırmanız yeterlidir  .

IV. Free Software, Open Source ve GNU FOSS Kavramları

Free Software

Kullanıcılara yazılımı çalıştırma, kaynak kodu inceleme / değiştirme, dağıtma ve geliştirmeyi paylaşma özgürlüğünü sağlayan felsefe (4 özgürlük)  .

Open Source

Kodun açık olması ve işbirlikçi geliştirme kültürüne verilen öncelik (praktik faydalar ön planda)  .

FOSS / FLOSS

Free and/or Open Source Software: İki yaklaşımı bir araya getiren nötr tanım  .

KiCad, GPL‑3.0-or later lisansı ile yayımlanmıştır. Bu lisans:

• Kod değiştirmeye ve ticari kullanıma izin verir, ama türev çalışmaların da aynı lisansla paylaşılmasını zorunlu kılar  .
  
  

V. KiCad’in Lisansı ve GNU Politikası

KiCad’in çekirdek kodu GNU General Public License v3 veya sonrasında lisansına sahiptir. Bu:

• Yazılımın özgürce paylaşılmasını destekler

• Derlenmiş kodun yanı sıra kaynak kodunun da ulaşılabilir olmasını zorunlu kılar  .

FOSS felsefesine göre, yazılımın özgürlüğü güvence altına alınmalı; ki bu bakımdan KiCad, GNU topluluğunun yaklaşımıyla tümüyle uyumludur  .

VI. Topluluk, Kütüphaneler ve Kaynaklar

• KiCad’in resmi sembol, footprint ve 3B model kütüphanesi, gitlab.com/kicad/libraries üzerinden sürdürülmektedir  .

• Kullanıcı katkılı binlerce kütüphane (özgün footprintler, step-up modeller vb.) GitHub ve GitLab üzerinde paylaşılır; kicad_footprints, kicad-packages3D gibi projeler öne çıkar  .

• Kütüphane katkısı yapmak isteyenler için KLC (KiCad Library Conventions) belgeleri ve topluluk forumları aktiftir  .
  
  

VII. Üniversite Öğrencileri ve Mucitlere Özel Uygulama Senaryoları

1. Mini PCB Prototipler: IoT kartları, sensör modülleri gibi küçük PCBlar KiCad’le tasarlanıp panelize edilerek fabrika üretimine geçilebilir.

2. Open-Hardware Projeleri: CERN Open Hardware gibi örneklerle KiCad sayesinde tasarımınızı CC-lisans altında paylaşabilirsiniz.

3. RC Uçak, Robot, PCB Kutuları: Güç kartlarının yerleşimi, motor sürücüleri, batarya bağlantıları teknik şema ve yerleşim analizleriyle yapılabilir.

4. Devre Analizi + Simülasyon: Şematik içinde SPICE entegrasyonu ile çalışma modüllerinin benzetimi doğrudan yapılabilir.

5. Python ile Otomasyon: Bina kablo listesi oluşturma, kart üzerinde LED array yerleştirme veya dinamik BOM hesaplama gibi işlemler script’lerle kolaylaşır.

6. 3D CAD Entegrasyonu: Elektronik kartlar FreeCAD gibi modellerle hizalanabilir; STEP export/import ile mekanik parçalara yerleştirilebilir.

VIII. Başlangıç için Temel Kaynaklar ve Öğrenme Düzeni

• KiCad Resmî Web Sitesi: İndirme, dökümantasyon, indirme hariç bilgilere ulaşılır — kicad.org  .

• KiCad Blog – Release Notes: Son sürüm bilgisi ve önemli yeniliklerle ilgili blog yazıları  .

• Python Scripting Başlangıç Rehberi: mbedded.ninja blogu veya KiCad.info forumları tabanlı tutorial’lar  .

• Free Software ve GNU Felsefesi: GNU.org sayfasındaki bağımsız kavram tanımları  .

• Topluluk Forumları ve Discord / IRC: Sorular, fikir paylaşımı ve proje katkısı için aktif iletişim ortamları PiKi veri tabanı gibi kaynakları içerir.

IX. Kendi Projenize Başlamak: Örnek İş Akışı

1. Sembol ve Footprint Oluşturma: Schematic Editor içerisinde Fritzing/EAGLE projelerinizi içe aktarın; yeni footprint’leri *.pretty klasöründe tanımlayın.

2. Yerleşim ve Route: PCBnew ile tasarım yapın, DRC kontrolü yapın.

3. Python Otomasyon:

   • scripting/plugins klasörüne .py dosya koyun.

   • GUI -> Tools -> External Plugins yoluyla çalıştırın.

   • Toplama listesi (bill‑of‑materials), net listesi çıkarın.

4. 3D İnceleme & STEP Export: Seçilen bileşenlerin 3D modellerinin SCAD modeliyle hizalık oluşturun.

5. Gerber, Drill, IPC‑2581 Çıktıları: Fabrika üretimi için formatları Plot > Gerber / IPC‑2581 menüsünden alın.
   
   

X. Son Söz

KiCad, hem tamamen özgür, hem kullanıcı dostu, hem de ücretsiz bir EDA yazılımıdır. GPL lisansı sayesinde tasarımcılar, üniversite öğrencileri ve mucitler üzerinde tam kontrol sahibi olur; kodun hem kaynağını görebilir hem de paylaşılabilir tasarım taslağı oluşturabilir. Python entegrasyonu sayesinde tasarım sürecinizi otomatikleştirirsiniz, güçlü topluluk desteği ile pek çok kütüphane, eklenti ve örnek proje ulaşılabilir.

Türkiye’de radyo kontrollü uçaktan IoT zincirine, open‑hardware tasarımdan robot diyagramına kadar KiCad’in gücünü kullanarak özgür bir şekilde üretmeye başlayabilirsiniz. Her adımda GNU felsefesiyle tasarım yapmak, teknolojiye etik yön vermenin de ilk adımıdır.

► Referans Kaynaklar & Linkler

1. KiCad Ana Sayfas & Sürüm Notları – kicad.org/blog 

2. KiCad Wikipedia – Genel Bilgi, Tarihçe, 9.0.1 Sürümü 

3. KiCad Lisans Bilgisi – GPL‑3.0‑or later 

4. Python Scripting Rehberi – MBembedded.ninja 

5. Python API Belgeleri – kicad‑python Projesi 

6. KiCad Kütüphaneleri – GitLab “kicad/libraries” 

7. FLOSS ve Free‑Open‑Source Kavramları – GNU Felsefesi 

8. Topluluk Forum ve Rehberler – KiCad.info, GitHub Lisans Kuralları
   
   

Bu makale genç üniversite öğrencileri ve mucitlere yol gösterici, özgür yazılım temelli tasarım dünyasına bir davettir.

I. Başlangıç: Octave’ın Önemi ve Tarihçesi

• GNU Octave, John W. Eaton tarafından 1992’de başlatılmış, 4 Ocak 1993’te “0.60” alfa sürümüyle ilan edilmiş ve 17 Şubat 1994’te 1.0 sürümüyle kamuya sunulmuştur  .
  
  

• Özellikle Türkiye başta olmak üzere üniversitelerde, araştırma projelerinde, mühendislik ve bilimsel eğitimin vazgeçilmezi olarak yerini almıştır.
  
  

• 7 Haziran 2024’te yayınlanan versiyon 9.2.0, grafik kullanıcı arayüzü (GUI), MATLAB uyumluluğu ve HiDPI desteği ile öne çıkarken  , 29 Mayıs 2025’te piyasaya çıkan 10.2.0 sürümü, Qt6 destekli GUI ve grafik iyileştirmeleriyle güncel kararlılığı temsil eder  .
  
  

II. Temel Özellikler: Neden Octave?

• MATLAB ile büyük oranda dil uyumluluğu ve fonksiyon benzerliği sunarak hazır “.m” dosyaları ile çalışmaya imkân verir  .
  
  

• Matrix tabanlı yüksek seviyeli betik dili, lineer cebir, integraller, diferansiyel denklemler, optimizasyon gibi uygulamalar için güçlü yapı sağlar  .
  
  

• Hem komut satırı (CLI) hem de grafiksel IDE (GUI) kullanımı destekler. GUI; sözdizimi renklendirme, hata ayıklama (debugger), belge görüntüleyici içerir  .
  
  

• 2B ve 3B grafiklerle veri görselleştirme (plot, mesh, surf, animasyonları destekler); alternatif grafik kütüphaneleri (gnuplot vs. Qt) sayesinde esneklik sunar  .
  
  

• Paket sistemi (Octave Forge) aracılığıyla kontrol sistemleri, sinyal işleme, optimizasyon, istatistik gibi alanlara binlerce eklenti ulaşılabilir  .
  
  

• C/C++ ve Fortran ile entegrasyon (MEX & otomatik kütüphaneler) sayesinde kritik hesaplamalarda hız ve performans artırılabilir  .
  
  

III. “Free Software”, “Open Source” ve GNU FOSS Kavramları

Terim

Tanım

Free Software

Yazılımı çalıştırma, inceleme, değiştirme ve dağıtma özgürlüğünü garanti eder (FSF’nin Dört Özgürlüğü).

Open Source

Kaynak kodunun açık olduğu ve işbirliğine dayalı geliştirme modelidir; ticari veya ticari olmayan kullanımda bilgi paylaşımına odaklanır.

FOSS / FLOSS

Free ve/veya Open Source Software kavramlarını birleştirir.

GNU Topluluğu

Richard Stallman tarafından 1985’te kurulan FSF’nin gözetiminde, özgür yazılımlar geliştiren kolektif harekettir. 

GNU Octave, hem özgür yazılım ilkelerine hem de açık kaynak felsefesine sıkı sıkıya bağlıdır. Gelecek nesil mühendis ve mucitler için “ücretsiz değil, özgür” yazılım kavramı temsilidir.

IV. Lisans Bilgisi: GPL v3+ Uyumluluğu

• Octave, GNU General Public License v3 (veya daha sonrası) ile lisanslanmıştır. Kaynak kodunu görmek, paylaşmak, değiştirmek yasal ve teşvik edilen bir eylemdir  .
  
  

• Bu lisans sayesinde:
  
  

  • Yazılım üzerinde sınırsız eğitim ve öğrenme imkânı,
    
    

  • Katkıların paylaşılması (copyleft),
    
    

  • Ticarî projelerde bile kaynak açık olmalı zorunluluğu.
    
    

V. Kodlama: Betikler ve Otomasyon

• Octave’ın gücü, .m uzantılı script dosyaları ile yönlendirilir. Üniversite dersleri, akademik projeler ve veri analizi akışları için ideal bir dil sağlar.
  
  

• Örnek bir PID kontrol betiği:
  
  

function [u] = pid(u_prev, e_prev, e, Kp, Ki, Kd, dt)

  de = (e - e_prev) / dt;

  integral = integral + e * dt;

  u = Kp*e + Ki*integral + Kd*de;

end

• CLI tercih edenler için:
  
  

>> pkg load control

>> marsland % örnek kontrol uygulamasını çalıştır

• Analiz, simülasyon, veri üretme gibi süreçleri otomatik hale getirerek, “bilgi işleme hattı” oluşturabilirsiniz. Özellikle Python’la birlikte —örneğin Python ile Octave kernel kullanarak Jupyter— karma akışlar oluşturmak mümkündür.
  
  

VI. Topluluk, Destek ve Türkiye Etiamı

• Octave topluluğu, Savannah GNU altyapısı üzerinden kaynak kod geliştirme, hata takip ve tartışma forumları sağlar  .
  
  

• Octave Forge, topluluk katkısı eklentileri kolayca indirip kurmanızı sağlayan resmi pakettir  .
  
  

• Türkiye’de üniversite toplulukları, labaratuvarlar ve açık kaynak etkinliklerinde Octave workshop’ları düzenlenmektedir. Ayrıca sosyal medya gruplarında yerel kullanıcı taleplerine destek bulunabilir.
  
  

VII. Üniversite Öğrencisi ve Mucitlere Yönelik Kullanım Senaryoları

1. Sistem Modelleme & Simülasyon: Diferansiyel denklem çözümleri, kontrol sistemleri için kontrolör tasarımı, robot kol eğitimi. Octave ile veri üretebilir, analiz edip grafikle gösterebilirsiniz.
   
   

2. Makine Öğrenmesi / İstatistiksel Analiz: K-means clustering, PCA, regresyon analizleri Octave Forge paketleri ile yapılabilir.
   
   

3. IoT – Robotik – RC Uçak Projeleri: Sensor veri işleme, uçuş istatistiği, batarya yönetimi ve uçuş izleme için Octave uygun platformdur.
   
   

4. Donanım Seçme ve Hesaplama Otomasyonu: Boyutlu analiz, maliyet analizi, güç tüketim optimizasyonu gibi projeleri script ile ölçekleştirebilirsiniz.
   
   

5. Matriks Grafikleri & Teknik Sunum: Bilgiyi sunuma uygun şekle sokmak için plot fonksiyonları sunumların görsel altyapısını kurar.
   
   

VIII. Başlangıç için Temel Kaynaklar

• GNU Octave Resmî Sitesi: https://www.octave.org — indirme, belgelendirme, community news  .
  
  

• GNU Octave Belgeleri (v9.2.0): CLI, GUI, scripting rehberi ve lisans bilgileri içerir  .
  
  

• Release Notes & Güncellemeler: Her sürüm ile gelen yeniliklere dair bilgi alabilirsiniz; 9.x‑10.x arası içerik 10, 9.4 ve 9.2 sürümleri için belgelenmiştir  .
  
  

• Octave Forge Paketleri: https://octave.sourceforge.io/packages/ — kontrol, optimizasyon, istatistik, robotik vb. paketler için  .
  
  

• Free Software / GNU Felsefesi Kaynakları: FSF’nin sitesindeki “Free Software Definition”, “What is Open Source?” ve FLOSS tanımları — GNU felsefesini öğrenmek için.
  
  

IX. Örnek İş Akışı: Hızlı Uyum Adımları

1. Sürüm seçimi: LTS tercih edenler için 10.2.0 (Haziran 2025) önerilir; daha hafif kurulup hızlı çalışması isteniyorsa 9.2.0 (Haziran 2024) sürümü kullanılabilir  .
   
   

2. Kurulum:
   
   

   • Linux: Paket yöneticisinden octave veya en yeni için Flatpak / AppImage
     
     

   • Windows/macOS: Resmi kurulum (.exe / .dmg), alternatif olarak MSYS2 veya Homebrew/MacPorts  .
     
     

3. Ana paketi yükleme:
   
   

>> pkg list

>> pkg install -forge control

>> pkg load control

4. Betik oluşturma ve çalıştırma:
   
   

>> octave-gui  % veya 'octave' direkt komut satırı

• Kodları .m olarak yaz, run('hendis_scripti.m') ile test et.
  
  

5. Grafikler ve raporlama:
   
   

   • plot(x, y); title("Volt vs Süre"); xlabel("s"); ylabel("V");
     
     

   • print -dtiff or figure komutuyla çıktı alınabilir.
     
     

6. Kaynak Kod Paylaşımı:
   
   Geliştirdiğiniz kendi fonksiyonları veya analizleri GitHub/GitLab gibi GNU GPL uyumlu platformlarda paylaşarak katkı yapabilirsiniz.
   
   

X. Son Söz

GNU Octave, ücretsiz değil; özgür yazılım anlayışıyla bilimsel hesaplama ve eğitim dünyasına hizmet eden güçlü bir araç setidir. MATLAB uyumluluğu sayesinde öğrenme eğrisini çabuk aşmanızı sağlayacağı gibi; açık kaynak ve GNU felsefesiyle de gelişimsel katkı yapmanıza olanak tanır.

► Referans Kaynaklar ve Linkler

1. GNU Octave Resmî Site – octave.org ve octave.org/about
   
   

2. GNU Octave Sürüm Notları – 9.2.0 (7 Haziran 2024), 10.2.0 (29 Mayıs 2025)
   
   

3. GNU Octave Belgeleri – CLI/GUI/release manual (v9.2.0)
   
   

4. Octave’ın MATLAB ile Uyumluluğu ve Teknik Özellikleri – matlabscripts.com, docs.octave.org
   
   

5. Octave Forge Paket Sistemi ve Paket Bilgisi – octave.sourceforge.io, roffforge kaynakları
   
   

6. Free Software, Open Source ve FLOSS Kavramları – GNU/FSF felsefesi
   
   

Bu makale, genç üniversite öğrencileri, mucitler ve araştırmacılar için GNU Octave ile özgürce bilimsel hesaplama ve projeler üretme dünyasına ilk adımı sağlamaktadır. Gelecek teknolojiyi birlikte inşa edelim.